Tag Archives: Clandestina

9 točaka – Prva reakcija na rat u Ukrajini

Posted on by

Clandestina, Solun

“Ako ne možete imati i razuma i snage, uvijek odaberite razum, a snagu ostavite neprijatelju (…) snagu uvijek možemo vući iz svojega razuma”

1. O kapitalističkim ratovima možemo govoriti na mnogo načina: kao o međudržavnim vojnim sukobima, načinu kapitalističke ekspanzije, pljačke i namicanja vlasništva kroz razvlašćivanje, kao o metodi nasilnoga uništavanja proizvodnih snaga i devaluacije postojećega bogatstva, načinu ostvarivanja društvene discipline i pristajanja, itd. S druge strane, korištenje pojma „imperijalizam” je kontraproduktivan način da govorimo o kapitalističkoj ratnoj mašineriji.

Continue reading →

the mars barcode: 12 illustrated shorts and a post-scriptum on capitalist war

Posted on by

IMAGE 1
Bonaparte visitant les pestiférés de Jaffa (Bonaparte visits the plague stricken in Jaffa, oil on canvas, 1804, Louvre, by Antoine-Jean Gros) is a propaganda painting idealizing Napoleon’s disastrous Egyptian campaign. It shows his (alleged?) visit to his sick soldiers in March 1799 in his attempt to reverse the negative rumors about him ordering plague victims to be “mercy-killed” by poisoning. The outbreak of the bubonic plague had followed the violent “sack of Jaffa” by the French army. This romantic oil-painting, with several neoclassicist elements, was exhibited in the months between Napoleon’s proclamation as emperor and his coronation. It portrays the emperor as god-sent healer offering the traditional “royal touch”, as he thaumaturgically lays his hand on the armpit of one of the sick.

Clandestina, November 2015

1. war as spectacle within the bourgeois subject

The battlefield had become a mass spectacle decades before the discovery of photography. With the Napoleonic wars, the boundary between exercising lethal violence and observing it became blurred. Napoleon realized that in war, succeeding in propaganda is more important than winning a real military confrontation. Napoleon’s operations had to be celebrated as victorious, even if if they could not be won on a technical military level. They had to be described in detail and these glorious narratives of fighting battles had to be distributed as widely as possible. He was the first leader to make “live war reporting” as definitive as it still is for the subject formation of the Western citizen “in the peaceful world”.

Military operations in war had long become mass industrial affairs and could no longer be represented in their entirety by simple observers, such as painters or writers. Now that armies had technologies of mass destruction to their disposal, a whole variety of accounts, comments and descriptions, as well as knowledge of the stages of tactical and practical preparations were necessary for “a whole battle” to be recomposed in the Press for the news-hungry public.

Over the course of the 19th century, war itself started adapting to the requirements of the remote-controlled imagination of its consumers. Everyone could now have an opinion about how an operation would be best carried out, how its tactics should be interpreted, how a battle should be evaluated or repeated avoiding past failures. Soon, war had found a comfortable place in the everyday life of consumers in bourgeois States.

As a natural law of the global balance of power, real war would soon appear even banal.

This sense of a split between “peace at home” and “war abroad” (or “war elsewhere”) is expressed in most binary oppositions of meaning in the spectacular industries of the 20th century. The opposite genres of “news” and “entertainment” are emblematic of this dialectics – their merging in today’s “infotainment” carries their complementarity to its logical conclusion.

Continue reading →

marsov barkod: 12 ilustrovanih crtica i post scriptum o kapitalističkom ratu

Posted on by

SLIKA 1
Bonaparte visitant les pestiférés de Jaffa (Bonaparta obilazi zaražene kugom u Jafi, Antoan-Žan Gro (Antoine-Jean Gros), ulje na platnu, 1804, Luvr) je propagandna slika koja idealizuje Napoleonovu katastrofalnu Egipatsku ekspediciju. Ona prikazuje njegovu (navodnu?) posetu bolesnim vojnicima u martu 1799, u pokušaju da zaustavi zlonamerne glasine kako je naredio da žrtve kuge budu trovanjem „ubijene iz samilosti“. Izbijanje bubonske kuge je usledilo za nasilnim „pustošenjem Jafe“ od strane francuske vojske. Ova romantičarska uljana slika, sa nekoliko neoklasičnih elemenata, je bila izložena u mesecima između Napoleonovog proglašenja za cara i njegovog krunisanja. Ona prikazuje cara kao od boga poslatog iscelitelja koji nudi tradicionalni „kraljevski dodir“, dok poput čudotvorca polaže ruku na pazuh jednog bolesnika.

Clandestina, novembar 2015, Solun.

1. rat kao spektakl unutar buržoaskog subjekta

Bojno polje je postalo masovni spektakl decenijama pre otkrića fotografije. Sa Napoleonovim ratovima, granica između činjenja smrtonosnog nasilja i njegovog posmatranja je postala maglovita. Napoleon je shvatio da je u ratu propagandni uspeh važniji od pobede u pravom vojnom sukobu. Napoleonove operacije su morale da se slave kao pobedonosne, čak i ako nisu mogle da budu dobijene na tehničkom vojnom nivou. Morale su da budu opisane do detalja, a ti veličanstveni narativi o vođenju bitaka su morali da se razglase što je više moguće. On je bio prvi vođa koji je „izveštavanje iz rata uživo“ učinio presudnim za formiranje subjekta Zapadnog građanina „u mirnom svetu“, u onoj meri u kojoj ono to još uvek jeste.

Ratne vojne operacije su odavno postale predmet masovne industrije i obični posmatrači, poput slikara ili pisaca, ih ne mogu predstaviti u potpunosti. Sada kada su armije na raspolaganju imale tehnologije masovnog uništenja bila je neophodna čitava paleta izveštaja, komentara i opisa, kao i znanje o fazama taktičkih i praktičnih priprema, kako bi javnost gladna vesti dobila prikaz „čitave bitke“ u Novinama.
Tokom 19. veka je sam rat počeo da se prilagođava zahtevima daljinski kontrolisane mašte svojih potrošača. Sada je svako mogao da ima mišljenje o tome kako bi bilo najbolje izvesti operaciju, kako bi trebalo tumačiti njenu taktiku, kako bi bitku trebalo proceniti ili ponoviti uz izbegavanje ranijih neuspeha. Rat se ubrzo udobno smestio u svakodnevni život potrošača u buržoaskim Državama.

Kao prirodni zakon globalne ravnoteže moći, pravi rat će uskoro čak početi da deluje banalno.

Ovaj osećaj odvojenosti „mira kod kuće“ od „rata u tuđini“ (ili „rata negde drugde“) je izražen u najbinarnijim suprotstavljenostima značenja u spektakularnim industrijama 20. veka. Oprečni žanrovi „vesti“ i „zabave“ su simbolični za ovu dijalektiku – njihovo stapanje u današnju „infozabavu“ (infotainment) izvodi njihovu komplementarnost do njenog logičnog zaključka.

Continue reading →